Rant vergisi ve gerisi!

Türkiye 1 Kasım seçimleri vaatlerinin yerine getirilmesi için çeşitli kaynak arayışlarına girdi. Maliye uzmanları ise gözünü en fazla değer artışı yaşanan gayrimenkule çevirdiler…

Daha asgari ücrete zam yapılmadan, emekli maaşları arttırılmadan, kaynak bulundu bile. Gözünü arazi ve arsa sahipleri ile konut sahiplerinin değer artışı kazancına diken iktidar, bu kaynaklarla bütçe açığını kapatmayı planlıyor.

Dün açıklanan bu vergi aslında hiç de yeni bir vergi çeşidi değildir. Ama yıllarca konutta değer artış kazancı peşine düşen iktidarlar bu kalemden fazla bir vergi geliri elde edemediler.

Tıpkı gayrimenkul sermaye iradı vergisi gibi konut ve iş yeri kira gelirlerinden elde edilmeye çalışılan vergi gibi…

Bu tür vergilerde beyan esası ile tahsilat yapıldığından dolayı, vergi mükellefleri vergiden kaçınmak için her türlü yasal yola baş vurarak, gerçek gelirini beyan etmemektedirler.

Ayrıca götürü bir şekilde yapılan vergilendirme de ise, maalesef vergi adaletsizliğine yol açtığı için yine tam bir tahsilat sağlanamıyor.

Götürü vergi sisteminde ise hak eden etmeyen, ödeme gücü olan olmayan herkese vergi tahakkuk ettiği için tahsilat konusunda sorunlar yaşanmaktaydı.

Şimdi bu yeni olduğu iddia edilen ve adına Rant Vergisi verilen bu verginin nasıl tahakkuk ettirilip, tahsil edileceği merak konusu.

Bu sefer arazi ve arsa sahiplerinin de bu vergi mükellefi olacakları için durum biraz daha karışık hale gelmiş oluyor.

Miras ve bağış yolu ile geçen araziler ve arsalar ile birçok hisseye bölünmüş gayrimenkullerin değer artış kazançları nasıl tespit edilecek ve kimden? Yani hangi hissedardan tahsil edileceği? Merak konusu.

Bu vergide beyan esasına göre gidilecekse, beyan mükellefi varisler arasından nasıl tespit edilecek ve tahsil edilecektir?

Bu konuda çok sıkıntı çıkacağı ve vergi tahakkuklarının şişeceğini tahmin ediyorum. Bu tıpkı zirai kredilerin geri dönüşünde yaşanan zorluklar gibi tahsilatta çok sıkıntı yaşanacaktır.

Çünkü arazi ve arsa sahiplerinin, özellikle miras yolu ile intikal edenlerin varislerin birçoğu tarafından kullanılmadığı halde onların adına göründüğüne şahit oluyoruz.

Şayet bu alanda tam bir araştırma yapılmazsa bu arazi ve arsa gelirlerinden hiç yararlanmayan birçok kişiye haksız yere vergi tahakkuk ettirilecek ve maliyeye borçlu görünecekler.

Bir de devletin yatırım yaptığı bölgelerde, özellikle, sosyal tesis veya arazinin vasfının değişmesi gibi (su kanalları veya imar planları) o zaman yoksul olan bir çok arazi sahipleri gücü olmadığı ve geliri elde etmediği halde haksız bir vergi yükü altına girmiş olacaktır.

Daha önce yani 2015 yılı başında gündeme gelen ve belediyelerin gelirini arttırıcı bir amaç güden bu Rant Geliri vergisi, daha önce Cumhurbaşkanı tarafından ret edilmişti.

Ama şimdi yeniden gündeme gelmesinin ve ne kadar kabul göreceğini ilerideki günlerde göreceğiz.

“CUMHURBAŞKANI İSTEMEDİ”

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun 14 Ocak’ta, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel’in 19 Ocak’ta kamuoyuna açıkladığı Şeffaflık Paketi içinde yer alan imar plan değişiklikleri ile ortaya çıkacak ranttan belediye ve ilgili kurumların gelir elde etmesi bir başka bahara kaldı.”