Her yıl 10-16 Mayıs tarihleri arasında kutlanan Engelliler Haftası, toplumda engelli bireylerin yaşadığı zorluklara dikkat çekmek, onların haklarını savunmak ve toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla önemli bir fırsat sunar. Bu hafta, yalnızca engellilerin değil, hepimizin ortak sorumluluğunu hatırlatan bir çağrıdır: "Engel, bireylerde değil; erişilemeyen alanlarda, önyargılarda ve duyarsızlıklardadır."
ENGELLİLER HAFTASI'NIN ANLAMI VE TARİHÇESİ
Engelliler Haftası, Birleşmiş Milletlerin 1992 yılında aldığı kararla tüm dünyada 3 Aralık Dünya Engelliler Günü ile birlikte anılsa da, Türkiye’de 10-16 Mayıs tarihlerinde özel etkinliklerle kutlanır. Bu hafta boyunca engelli bireylerin eğitim, sağlık, istihdam ve sosyal hayata erişim hakları vurgulanır. Amaç, engelli bireylerin yaşam kalitesini yükseltmek ve toplumda "eşit katılım" bilincini yerleştirmektir.
NEDEN ÖNEMLİ?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya nüfusunun yaklaşık %15'i bir tür engelle yaşıyor. Türkiye’de ise TÜİK’in 2023 raporuna göre engelli nüfus oranı %12,5 civarında. Ancak engellilik, yalnızca fiziksel sınırlılıklarla tanımlanamaz. Zihinsel, duyusal veya psikososyal engeller de bireylerin hayatını etkiler. Bu hafta, toplumun tüm kesimlerine şu mesajı verir:
"Engelli bireyler acınacak değil, anlaşılacak ve desteklenecek bireylerdir."
TOPLUMSAL SORUMLULUKLARIMIZ
Engelli bireylerin hayata eşit katılımı için hepimize görev düşüyor:
1. Fiziksel Erişim: Kaldırımlar, toplu taşıma araçları, kamu binaları ve parklar engelli bireylerin ihtiyaçlarına göre düzenlenmeli.
2. Eğitimde Fırsat Eşitliği: Engelli çocukların nitelikli eğitime erişimi için kaynaştırma eğitimi yaygınlaştırılmalı.
3. İstihdamda Adalet: İşverenler, engelli bireylere iş imkânı sunarak onların üretkenliğini artırmalı.
4. Sosyal Duyarlılık: Toplum olarak önyargıları kırmak, iletişim kurarken empati dilini kullanmak gerekiyor.
Örnek Bir Adım: Türkiye’de 2005 yılında yürürlüğe giren 5378 Sayılı Engelliler Kanunu, engelli hakları konusunda önemli bir yasal dayanak oluşturdu. Ancak uygulamada eksik kalan noktaların tamamlanması için çaba gerekiyor.
HAFTA BOYUNCA NELER YAPILABİLİR?
- Okullarda: Öğrenciler, engellilik konulu resim, şiir ve kompozisyon yarışmalarıyla bilinçlendirilebilir.
- Yerel Yönetimler: Engelsiz yaşam seminerleri, engelli spor turnuvaları veya erişilebilir kent projeleri hayata geçirilebilir.
- Medya: Engelli bireylerin başarı hikâyeleri paylaşılarak topluma ilham verilebilir.
- Bireysel Olarak: Gönüllü çalışmalara katılmak, engelli derneklerini desteklemek veya sosyal medyada farkındalık kampanyalarına katkı sunmak anlamlı olacaktır.
*UNUTMAYALIM: ENGEL DEĞİL, ÇÖZÜM ÜRETELİM!
Engelli bir bireyin hayatını kolaylaştırmak için büyük adımlar atmak gerekmez. Bazen bir rampa, bir işaret dili eğitimi veya samimi bir gülümseme bile fark yaratabilir. Engelliler Haftası’nın amacı, yılın yalnızca bir haftasında değil, her gün "birlikte yaşama kültürünü" benimsemektir.
*Nâzım Hikmet’in dizeleriyle:*
"Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür,
Ve bir orman gibi kardeşçesine…
Bu hasret bizim!"
Engelsiz bir dünya için el ele verelim..
SAHİM-SEN İL BAŞKANI MALİ MÜŞAVİR BURHAN KAYA
