Başkalarına ilgi ve sevgi gösteriyoruz fakat aynı şefkati kendimize de yöneltebiliyor muyuz? Toplum fedakar davranışları ve destekleyici olmayı çoğunlukla pekiştirir.
Fedakar davranışların ödüllendirilmesi ile kişi bu davranışları daha sık tekrarlama eğilimi gösterir. Bunun sonucunda da başka insanlara destek olurken birey kendisinin neye ihtiyacı olduğunu göremez hale gelir. Oysa ki kendisi artık yorulmuştur ve ruh hali acil durum sinyalleri vermeye başlamıştır.
Zorlandığımız anlarda ihtiyaç duyduğumuz en güçlü ilaç öz şefkattir. Öz şefkat, bir yakınınız zor bir durumdayken ona desteğinizi gösterme tutumunuzu (aynı anlayışı ve şefkati) kendinize yöneltmeniz olarak tanımlanmaktadır.
Özellikle şiddetli kaygı yaşadığınızda, üzüldüğünüzde, sevgilinizden ayrıldığınızda ya da sevdiğiniz bir insanın ölümüne tanık olmak gibi büyük bir zorluk yaşadığınızda kendinize gösterdiğiniz şefkat yaşadığınız zorlanmayı daha aşılabilir kılar. Bununla birlikte kendi kendinizin duygularını yok saymadan, ‘’Şu anda duygusal olarak sancılı bir süreç geçiriyorum. Şimdi acı çekiyorum ve bu her insanın yaşayabileceği bir durum, kendimi eleştirmeden, acımı ıstıraba çevirmeden kendi elimden tutacağım.’’ Kendinize o zor anlarda yöneltebileceğiniz bu cümleler yaşadığınız ruhsal sıkıntının her insanın deneyimlediği doğal bir süreç olduğunu kavramanızı sağlar. Bizler acı çektiğimiz anda yeryüzünde tek başımıza kalmış ve acı çeken tek kendimizmiş gibi düşünme eğilimindeyizdir. Ancak her insan acı çeker. Ruhsal acının ortak insan deneyimi olmasının içselleştirilmesi kıymetlidir.
Güçlük yaşadığımız zaman zihnimizin eleştirel düşünce üretme eğilimi artabilir. ‘’Hep aynı şeyi yapıyorum. Ben yetersizim, tek başıma bu yükün altından kalkabilecek güce sahip biri değilim.’’ Bu tarz cümleler düşünebilirsiniz. Olumsuz düşünce üretmek de ortak insanlık deneyimidir. Negatif düşüncelere direnmeyin.
Bu noktada, ‘’Ben yetersizlik hissi yaşıyorum ve kendimi anlıyorum. Yeterli olmaya yönelik yüksek isteğimin de etkisi ile bu konuya fazla yoğunlaşmış olabilirim. Şu anda benim neye ihtiyacım var?’’ diyerek kendinize şefkat göstermeniz en erişebilir ve en yararlı dermandır. Psikoterapist olarak danışanlarım ile seanslarda öz şefkat kavramını yoğun bir biçimde çalışırım. Onların kendilerine şefkat göstermelerini sağlamanın en etkin tedavi yöntemi olduğuna inanırım. Öz şefkat öğrenilebilen ve geliştirilebilen bir olgudur. 2023’e sayılı zaman kalan şu günlerde her birinize öz şefkatli bir yıl, hatta öz şefkatli bir ömür dilerim.
Sevgiyle kalın.
